Bielsko-Biała, 13.10.2017r.

Tytułem wstępu zauważyć należy, że zawód adwokata miał charakter profesjonalnej działalności prawniczej już w czasach II Rzeczypospolitej. W okresie PRL z kolei pojawiła się konieczność obsługi podmiotów gospodarczych przez wykwalifikowanych prawników. W ten sposób zrodził się zawód radcy prawnego. W świetle nowych unormowań prawnych, rozszerzających w zasadzie uprawnienia procesowe radców prawnych, kompetencje przedstawicieli wymienionych grup zawodowych, tj. adwokatów i radców prawnych są do siebie bardzo zbliżone, a de facto identyczne.

W praktyce przyjęło się, że adwokaci obsługują przede wszystkim osoby fizyczne, radcowie prawni natomiast podmioty gospodarcze lub urzędy i instytucje. W chwili obecnej jednak podział ten ulega zatarciu, albowiem obydwie grupy zawodowe obsługują zarówno podmioty gospodarcze, jak i klientów indywidualnych.

W dzisiejszych czasach bardzo często przedsiębiorcy zatrudniają w ramach stałej obsługi adwokatów, radcowie prawni świadczą natomiast usługi osobom posiadającym sprawy niezwiązane z obrotem gospodarczym.

Bogata historia i niezłomna tradycja obu zawodów pozwala na twierdzenie, że radcowie prawni pewniej czują się w prawie gospodarczym, a adwokaci w prawie karnym. Od 2015 r. prawnicy obu grup zawodowych mają praktycznie identyczne kompetencje zawodowe, z tym że obrońcą może być tylko radca prawny niepozostający w stosunku pracy z innymi podmiotami.

Radca prawny oraz adwokat jest obowiązany zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzieleniem pomocy prawnej. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie może być ograniczony w czasie. Co do zasady radca prawny oraz adwokat nie może być zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których dowiedział się udzielając pomocy prawnej lub prowadząc sprawę. Adwokat i radca prawny podczas i w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych korzysta z ochrony prawnej podobnie jak sędzia i prokurator.

Nadzór zawodowy nad działalnością radów prawnych i adwokatów sprawują organy korporacyjne. Dodatkowe wymagania na adwokatów i radców prawnych nakładają zasady zawarte w kodeksie etyki zawodowej. W 2015 roku 120 adwokatów wykonywało swój zawód w Bielsku-Białej. W przypadku radców prawnych liczba ta jest około dwukrotnie większa.

Obserwując zjawisko postępującej konkurencyjności na rynku usług prawniczych wspomnieć również należy o doradcach prawnych. Sytuacja doradców prawnych nie jest w zasadzie uregulowana. Zasadniczym wymogiem jest uzyskanie wyłącznie tytułu magistra prawa. W przeciwieństwie jednak do adwokatów lub radców prawnych doradcy prawni nie muszą posiadać ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Doradców prawnych nie obowiązują także normy zawarte w formie kodeksu zasady etyki zawodowej. Nie powołano instytucji, które sprawowałyby nadzór nad ich działaniami. Doradcy prawni nie podlegają również odpowiedzialności dyscyplinarnej.